1. Lễ hội Quán Thế Âm - thiêng liêng tại Ngũ Hành Sơn
Lễ hội Quán Thế Âm - Một trong các lễ hội truyền thống ở Đà Nẵng nổi bật (Ảnh: sưu tầm)
Vào mỗi độ xuân về, khi trời đất giao mùa, hành trình tìm về miền tâm linh lại dẫn bước bao người đến với lễ hội Quán Thế Âm tại danh thắng Ngũ Hành Sơn. Năm 2025, lễ hội sẽ được tổ chức từ ngày 16 đến 19 tháng 3 dương lịch, tức từ mùng 17 đến 20 tháng 2 Âm lịch, tại khuôn viên chùa Quán Thế Âm, thuộc phường Hòa Hải, quận Ngũ Hành Sơn, TP. Đà Nẵng.
Lễ hội gắn liền với đức Quán Thế Âm – biểu tượng của lòng từ bi và trí tuệ trong đạo Phật được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia từ năm 2021. Bốn ngày lễ diễn ra trong không gian núi non kỳ vĩ, nơi những pho tượng đá và các hang động linh thiêng như mở ra một cõi an trú cho tâm hồn lữ khách.
1.1 Ý nghĩa tâm linh của lễ hội Quán Thế Âm
Tâm điểm của lễ hội là các nghi lễ Phật giáo được cử hành tại chùa Tam Thai – ngôi cổ tự nằm sâu trên đỉnh Thủy Sơn. Vào mỗi buổi sáng từ 5h, hàng nghìn tăng ni, Phật tử và du khách thập phương cùng nhau tham dự nghi lễ dâng hương, lễ cầu an và tụng kinh sám hối.
Đặc biệt, vào ngày 19/3/2025 (tức 20 tháng 2 Âm lịch), lễ rước tượng Quán Thế Âm diễn ra trang nghiêm, kéo dài từ chân núi lên đến các tầng hang động Huyền Không, động Tàng Chơn và khu vực chùa Linh Ứng. Trong tiếng chuông chùa vọng giữa đá núi và tiếng mõ vang nhè nhẹ trong gió, người hành hương như tìm được sự thanh thản sâu xa nơi nội tâm.
1.2 Hành hương đầu năm và trải nghiệm thiền tịnh
Chặng đường hành hương thường bắt đầu từ đường Huyền Trân Công Chúa, nơi có hơn 150 bậc đá dẫn lên núi. Sáng sớm, khi sương mờ còn đọng trên tán lá và mặt đá vôi ẩm mát, nhiều người chọn bước chậm rãi lên chùa Linh Ứng để chiêm bái, ngồi thiền và nghe tiếng chuông chùa lan xa trong tĩnh lặng.
Tại động Huyền Không, các khóa thiền ngắn được tổ chức xuyên suốt từ 6h00 đến 18h00 mỗi ngày, phù hợp với cả người mới lẫn hành giả lâu năm. Ngoài ra, du khách có thể ghé bảo tháp Âm Phủ cao 17 mét là biểu tượng của sự giác ngộ rồi tiếp tục leo lên đỉnh Thủy Sơn để phóng tầm mắt ra biển khơi Đà Nẵng, nơi đường chân trời như hòa vào màu áo lam của người hành hương.
2. Lễ hội Cầu Ngư - hồn biển làng chài Nam Ô
Lễ hội Cầu Ngư (Ảnh: sưu tầm)
Trên cung đường hướng về phía Bắc Đà Nẵng, làng chài Nam Ô hiện ra giữa sắc trời mặn mòi và nhịp sống ngư dân thuần hậu. Vào ngày 14/2/2025 (tức mùng 16 tháng Giêng Âm lịch), tiếng trống thúc thủy vang lên từ tinh sương, mở màn cho lễ hội Cầu Ngư – một nghi thức cổ truyền đầy thiêng liêng, lưu giữ suốt hơn 400 năm nơi mảnh đất ven biển này.
Lễ hội là dịp cộng đồng ngư dân Nam Ô cùng tưởng niệm Cá Ông (tức cá voi – vị thần bảo hộ đi biển), đồng thời cầu cho một mùa đánh bắt thuận lợi, mưa thuận gió hòa. Năm 2019, lễ hội này đã được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia, là niềm tự hào không chỉ của người dân làng chài mà còn là điểm nhấn trong chuỗi các lễ hội truyền thống ở Đà Nẵng.
2.1 Truyền thống cầu ngư của ngư dân Đà Nẵng
Nghi lễ cúng Cá Ông diễn ra trang trọng từ 5h sáng ngày 17 tháng Giêng Âm lịch tại đình làng Nam Ô. Từ sớm, các gia đình ngư dân đã chuẩn bị đầy đủ lễ vật gồm bánh ít lá gai, chả cá Nam Ô, rượu thuốc gia truyền và trầu cau. Không gian lễ cúng được bài trí theo đúng phong tục truyền thống, trang nghiêm mà gần gũi.
Sau phần lễ là nghi thức rước kiệu thần, với đoàn người mặc lễ phục truyền thống đi qua những con phố nhỏ của làng, kết thúc tại bến cảng Nam Ô. Đặc biệt, màn rước thuyền thúng trên biển luôn là điểm thu hút khoảng 200 chiếc thuyền thúng được trang hoàng cờ ngũ sắc, đồng loạt di chuyển trên mặt biển tạo nên một bức tranh sống động, phản ánh niềm tin và sự đoàn kết của cộng đồng cư dân ven biển.
2.2 Những hoạt động độc đáo trong lễ hội làng chài
Trong phần hội, thi đua thuyền thúng là hoạt động được chờ đợi nhất. Khoảng 30 đội thi từ các làng chài lân cận cùng tham gia tranh tài trên đường đua dài 500m, từ cảng Nam Ô đến gần cầu Nam Ô. Cuộc thi diễn ra trong hai ngày 16–17/2/2025, mỗi buổi chiều từ 14h đến 17h, với tiếng hò reo vang vọng cả mặt biển.
Chợ hải sản phiên sáng bắt đầu từ 5h, nơi bày bán các loại hải sản tươi sống như cá nục, cua bể, tôm he, vừa được đánh bắt trong đêm. Trong khi đó, không gian ẩm thực đường phố được mở vào buổi tối từ 18h–22h, mang đến hương vị đậm đà của các món dân dã như bánh tráng cuốn thịt heo, chả cá nướng lá chuối, bánh canh cua đồng.
3. Lễ hội đua thuyền sông Hàn - màn tranh tài sôi động
Lễ hội đua thuyền sông Hàn (Ảnh: sưu tầm)
Vào những ngày cuối tháng Ba, sông Hàn chuyển mình trong âm vang trống hội và tiếng reo hò vang dội từ đôi bờ. Lễ hội đua thuyền truyền thống trên sông Hàn không chỉ là hoạt động thể thao, mà còn là dịp để cộng đồng người dân Đà Nẵng và du khách cùng hòa mình vào nhịp sống sôi động, thể hiện tinh thần đoàn kết, lòng dũng cảm và sự dẻo dai của người miền biển.
Năm 2025, lễ hội dự kiến diễn ra từ ngày 30 tháng 3, với đường đua kéo dài khoảng 2km từ khu vực cầu Rồng đến gần cầu Thuận Phước. Những mái chèo rẽ sóng, những tiếng trống thúc giục vang lên giữa dòng nước hiền hòa đã tạo nên một bức tranh sống động, khiến lễ hội trở thành điểm nhấn tiêu biểu trong chuỗi các lễ hội truyền thống ở Đà Nẵng.
3.1 Các đội thuyền tham gia và thể thức thi đấu
Lễ hội năm nay quy tụ 20 đội thuyền đến từ các quận huyện của Đà Nẵng và các tỉnh lân cận miền Trung. Mỗi đội gồm 22 tay chèo phối hợp cùng một người cầm lái và một người đánh trống điều phối nhịp chèo. Cấu trúc đội hình đua đòi hỏi sự phối hợp đồng đều và khả năng chịu sóng nước mạnh mẽ.
Vòng loại được tổ chức vào buổi sáng ngày 29/3, từ 8 giờ đến 11 giờ. Buổi chiều cùng ngày diễn ra các lượt bán kết từ 15 giờ đến 17 giờ. Chung kết được tổ chức vào khung giờ 19 giờ đến 20 giờ, tạo nên không khí phấn khích kéo dài đến đêm. Mỗi đội mất trung bình khoảng 8 đến 10 phút để hoàn thành chặng đua. Giải thưởng cao nhất trị giá 50 triệu đồng kèm theo cúp bạc, các giải phụ dao động từ 10 đến 30 triệu đồng.
3.2 Không khí lễ hội rộn ràng bên bờ sông Hàn
Dọc hai bên bờ sông, đặc biệt từ cầu Rồng đến công viên 29/3, không gian lễ hội được mở rộng với nhiều hoạt động hấp dẫn. Những gian hàng ẩm thực địa phương bắt đầu nhộn nhịp từ 16 giờ đến 22 giờ, kéo dài suốt ba ngày lễ. Những món ăn đậm hương vị miền Trung như bánh xèo tôm nhảy, mì Quảng cua đồng, chè bưởi được phục vụ với mức giá phổ biến từ 25.000 đến 45.000 đồng mỗi phần.
Vào mỗi buổi tối, sân khấu chính tại công viên 29/3 trở thành nơi quy tụ các tiết mục nghệ thuật truyền thống như ca múa dân gian, biểu diễn múa rối nước, cùng nhiều chương trình giao lưu văn hóa đặc sắc, diễn ra từ 18 giờ 30 đến 21 giờ.
Du khách mong muốn chiêm ngưỡng toàn cảnh cuộc đua từ vị trí cao có thể lựa chọn tầng 3 hoặc tầng 4 của Sun Wheel, hoặc đứng dọc cầu đi bộ nằm kề cầu Rồng – những điểm nhìn lý tưởng để cảm nhận trọn vẹn vẻ đẹp của sông Hàn trong mùa hội.
4. Lễ hội đình làng Hải Châu - nơi giữ hồn phố cổ
Lễ hội đình làng Hải Châu (Ảnh: sưu tầm)
Giữa nhịp sống hối hả của thành phố biển Đà Nẵng, đình làng Hải Châu lặng lẽ gìn giữ ký ức về một đô thị cổ từng hiện hữu nơi mảnh đất này. Lễ hội truyền thống của đình diễn ra vào ngày 3 và 4 tháng 4 năm 2025, như một nhịp cầu nối liền giữa hiện tại và quá khứ, đưa người dân và du khách tìm lại dấu xưa của đất kinh thành phương Nam.
Đình làng Hải Châu không chỉ là trung tâm tín ngưỡng của một cộng đồng dân cư cổ mà còn là di tích cấp thành phố có giá trị đặc biệt, nằm giữa trung tâm Đà Nẵng, gần chợ Hàn và các trục phố lớn. Trong dòng chảy các lễ hội truyền thống ở Đà Nẵng, đây là một trong những điểm dừng mang đậm màu sắc văn hóa bản địa đô thị.
4.1 Di tích văn hoá giữa lòng thành phố
Tọa lạc tại số 12 Phan Đình Phùng, đình làng Hải Châu sở hữu kiến trúc nhà rường cổ truyền, nổi bật với 42 cột lim được chạm trổ công phu. Ngay từ khi bước qua cổng đình, du khách đã cảm nhận được sự tĩnh tại trong khuôn viên rộng hơn 1.200 mét vuông, với sân gạch cổ, hồ cá chép đỏ và những bức hoành phi câu đối nhuốm màu thời gian.
Không gian trưng bày tại đình mở cửa từ 7h đến 18h, giới thiệu 15 sắc phong quý hiếm của các đời vua triều Nguyễn, cùng 8 pho tượng thờ và một bộ nhạc cụ cung đình có giá trị lớn về mặt khảo cổ và văn hóa. Đây là dịp hiếm có để người trẻ khám phá cận cảnh di sản ngay giữa lòng phố thị sầm uất.
4.2 Lễ tế tổ và diễn xướng truyền thống
Lễ tế thành hoàng được tổ chức vào sáng sớm ngày 4/4, bắt đầu lúc 6h, do ban quản lý đình làng và các bô lão trong khu vực chủ trì. Mâm lễ gồm chè xôi, bánh ít, hoa quả và hương đèn được chuẩn bị kỹ lưỡng, mang tính trang nghiêm nhưng vẫn gần gũi như một phần đời sống thường nhật của người dân đô thị cổ.
Từ 14h đến 17h cùng ngày, sân đình trở thành không gian biểu diễn nghệ thuật truyền thống với các tiết mục hát bội do đoàn nghệ thuật Đà Nẵng thể hiện. Những vở cổ như “Cô Lụa Thúy Kiều”, “Tây Thi” được tái hiện sống động với trang phục cổ trang rực rỡ, lối diễn mộc mạc nhưng đầy nội lực.
Buổi tối, từ 19h đến 21h, không gian đình được thắp sáng bằng nến và đèn dầu, dẫn lối cho phần trình diễn ca Huế cổ truyền. Trong tiếng đàn tranh, đàn bầu ngân vang, khán giả như được đưa về một thời quá vãng, nơi âm nhạc hòa vào hương trầm, tạo nên cảm giác lắng đọng và thiêng liêng rất riêng.
5. Lễ hội đình làng Túy Loan – không gian Tết xưa
Vào những ngày đầu năm mới, làng cổ Túy Loan – ngôi làng hơn 500 năm tuổi nằm ở phía Tây Nam thành phố Đà Nẵng – trở thành điểm đến đặc biệt trong chuỗi các lễ hội truyền thống ở Đà Nẵng. Từ trung tâm thành phố, chỉ mất khoảng 20 phút di chuyển, du khách đã có thể đặt chân đến nơi gìn giữ trọn vẹn tinh thần Tết cổ truyền giữa không gian làng quê xưa cũ.
Lễ hội đình làng Túy Loan năm 2025 sẽ diễn ra vào ngày 6–7 tháng 2 dương lịch, tức mùng 9–10 tháng Giêng Âm lịch, đúng thời điểm Tết vẫn còn vương trong nếp sống và nhịp sinh hoạt của người dân. Đây là dịp để du khách hòa mình vào một không gian đậm đà hương vị quê hương, nơi hiện tại được phủ bằng sắc màu của ký ức.
5.1 Di sản làng cổ hơn 500 năm
Ngay từ cổng làng bằng gạch nung cổ, không khí xưa cũ đã bao trùm khắp không gian. Những căn nhà rường có tuổi đời từ thế kỷ XVII–XVIII vẫn hiện diện nguyên vẹn, trong đó có khoảng 25 căn nhà cổ được lưu giữ bởi các thế hệ hậu duệ, tạo nên bức tranh lịch sử sống động giữa đời thường.
Một số gia đình mở cửa đón khách tham quan với mức phí tượng trưng khoảng 15.000 VNĐ/người. Trong số đó, nổi bật là nhà thờ họ Nguyễn Phúc, nơi lưu giữ bộ gỗ quý và các bức tranh thờ cổ có giá trị thẩm mỹ và tâm linh cao. Đường làng rộng khoảng 4 mét được lát đá xanh nguyên khối, hai bên là hàng tre ngà rì rào và hồ sen trong vắt – tất cả tạo nên một khung cảnh làng quê yên bình khó tìm thấy ở nơi phố thị.
5.2 Hội vật, hát bội và ẩm thực quê
Trong không khí lễ hội, sân đình trở nên náo nhiệt với giải vật truyền thống – hoạt động vốn gắn bó mật thiết với văn hóa làng Việt. Năm nay, có 16 cặp vật thủ đến từ các làng lân cận tham gia thi đấu từ 9h đến 12h ngày 7/2, chia theo nhóm tuổi từ 16 đến 45. Không khí rộn ràng từ tiếng trống vật đến tiếng cổ vũ chan hòa khiến nơi đây như sống lại một thời kỳ hội làng sôi nổi.
Buổi chiều cùng ngày là chương trình hát bội dân gian, với các vở diễn kinh điển như “Lưu Bình – Dương Lễ”, “Quan Âm Thị Kính”, do chính các nghệ nhân địa phương biểu diễn. Dưới bóng râm của sân đình, tiếng hát ngân vang cùng trang phục cổ trang rực rỡ gợi nhắc về dòng chảy văn hóa từng thấm sâu trong đời sống dân dã.
Không gian ẩm thực quê bắt đầu phục vụ từ 7h sáng đến 19h tối, quy tụ nhiều món ăn truyền thống như bánh bèo, bánh nậm, nem nướng Ninh Hòa, chè Huế và đặc biệt là cơm âm phủ, món ăn tưởng đã mai một nhưng vẫn được gìn giữ trọn vị. Giá các món rất phải chăng, dao động từ 5.000–25.000 đồng, riêng suất cơm âm phủ đầy đủ chỉ khoảng 35.000 đồng.
6. Lễ hội rước sắc phong làng Hòa Mỹ – nghi lễ cung đình tái hiện
Lễ hội rước sắc phong làng Hòa Mỹ (Ảnh: sưu tầm)
Vào ngày 12 tháng Giêng Âm lịch, làng Hòa Mỹ thuộc quận Liên Chiểu lại rộn ràng tổ chức lễ rước sắc phong – một nghi lễ mang đậm dấu ấn cung đình xưa. Trong không khí đầu xuân thanh tịnh, lễ hội trở thành dịp để cộng đồng làng thể hiện lòng tri ân với tiền nhân và cầu mong quốc thái dân an. Đây cũng là một trong những hoạt động đặc sắc góp mặt trong chuỗi các lễ hội truyền thống ở Đà Nẵng, mang giá trị văn hóa – lịch sử sâu sắc và có sức lan tỏa đến cả thế hệ trẻ.
Lễ hội năm 2025 dự kiến vẫn giữ nguyên nghi thức truyền thống, mở đầu từ sáng sớm với sự tham gia của đông đảo người dân, trong không khí trang nghiêm mà gần gũi, gợi lại hình ảnh một triều đình thu nhỏ giữa làng quê bình dị.
6.1 Sắc từ đình đến miếu cổ
Ngay từ 5 giờ sáng, tiếng trống lệnh vang lên báo hiệu giờ xuất phát của đoàn rước. Đúng 6 giờ, kiệu sắc phong được 16 thanh niên khỏe mạnh khiêng đi qua con đường làng dài khoảng 800 mét, từ đình làng Hòa Mỹ đến miếu thờ Thành hoàng. Theo sau kiệu là đoàn múa lân – sư – rồng cùng hơn 40 người mặc áo dài truyền thống, tay cầm cờ, tán, và lọng đỏ vàng trang trọng.
Bản sắc phong triều Nguyễn được rước chính là văn bản do vua Gia Long ban tặng, hiện còn được lưu giữ nguyên vẹn trong hộp gỗ mít chạm hình rồng phượng. Đến khoảng 7 giờ sáng, lễ dâng sắc tại miếu cổ được tiến hành trang nghiêm, có sự tham dự của hơn 500 người dân địa phương, tạo nên không khí linh thiêng giữa không gian đậm chất truyền thống.
6.2 Múa lân, chèo ghe và lễ tế cổ truyền
Sau phần lễ chính, từ 8 giờ 30 đến 10 giờ, sân đình trở thành sân khấu sôi động của đoàn múa lân Hòa Mỹ – một đội múa có lịch sử thành lập từ năm 1920. Các tiết mục như “Lân ngự thủy”, “Rồng bay lên mây”, “Hổ nhảy qua vòng lửa” được biểu diễn trong tiếng trống chiêng dồn dập, khơi dậy tinh thần lễ hội và lòng tự hào văn hóa bản địa.
Đến chiều, từ 14 giờ đến 16 giờ, cuộc thi chéo ghe truyền thống diễn ra trên sông Cẩm Lệ với sự góp mặt của 12 đội đến từ các thôn, xóm trong vùng. Mỗi chiếc ghe dài khoảng 8 mét, rộng 1,5 mét, chở 6 tay chèo tranh tài trên quãng đường 500 mét nước, tạo nên những màn rượt đuổi kịch tính trong tiếng hò reo cổ vũ từ hai bên bờ.
Kết thúc ngày hội, từ 18 giờ đến 20 giờ, người dân trong làng cùng nhau dự lễ cúng cộng đồng – một nghi thức thể hiện lòng biết ơn với trời đất, tổ tiên và thần linh. Mâm cúng gồm các món dân dã quen thuộc như cơm âm phủ, bánh ít nhân dừa, trà sen, được chuẩn bị chu đáo trong không gian ấm cúng, nơi ký ức làng quê và tinh thần lễ nghĩa cùng hiện diện rõ ràng trong từng nếp gấp của lễ nghi.
7. Lễ hội Xuân tại chùa Linh Ứng - tâm an ngày đầu năm
Lễ hội Xuân tại chùa Linh Ứng (Ảnh: sưu tầm)
Khi những tia nắng đầu tiên len qua đỉnh núi Sơn Trà, chùa Linh Ứng – Bãi Bụt hiện ra trong làn sương sớm, uy nghi giữa mây trời và biển cả. Từ mùng 1 đến rằm tháng Giêng, nơi đây trở thành điểm đến linh thiêng trong chuỗi các lễ hội truyền thống ở Đà Nẵng, thu hút hàng vạn Phật tử và du khách khắp nơi tìm về lễ Phật, vãn cảnh và cầu một năm bình an.
Trong không gian trầm mặc giữa rừng nguyên sinh và vịnh biển xanh thẳm, lễ hội Xuân tại chùa Linh Ứng không ồn ào mà lan tỏa sự an lạc nhẹ nhàng – như một khởi đầu thanh sạch cho tâm hồn trong năm mới.
7.1 Dâng hương đầu xuân, cầu bình an
Ngay từ đêm giao thừa, hàng dài người đã lặng lẽ xếp hàng trước chính điện, chờ đợi thời khắc linh thiêng để thắp nén hương đầu năm. Lễ cầu an được tổ chức từ 0h ngày mùng 1 Tết, với nghi thức thỉnh chuông Đại Hồng – nặng 3,5 tấn vang lên 108 hồi, mở ra một năm mới an lành và trí tuệ.
Tượng Phật Quan Thế Âm cao 67 mét, được xem là tượng Phật cao nhất Việt Nam, trở thành tâm điểm của không gian lễ hội. Những đóa hoa tươi và ánh đèn nhẹ nhàng được bài trí quanh tượng khiến bầu không khí thêm phần trang nghiêm và ấm cúng.
Khách hành hương có thể đến từ 23h30 đêm 30 Tết để chờ làm lễ dâng hương đầu năm. Tất cả các hoạt động tại chùa không thu phí, các lễ vật như hương, hoa, đèn được phát tùy tâm công đức tại các bàn tiếp lễ bên ngoài chính điện.
7.2 Cảnh chùa đẹp - ngắm view toàn Thành Phố
Chùa Linh Ứng không chỉ là nơi gửi gắm niềm tin tâm linh mà còn là điểm ngắm cảnh lý tưởng. Từ sân chùa, toàn bộ khung cảnh thành phố Đà Nẵng trải dài dưới tầm mắt – từ vịnh biển xanh thẳm, cầu Rồng uốn cong đến cầu Thuận Phước thanh thoát, và dãy Ngũ Hành Sơn lấp ló phía chân trời.
Khoảnh khắc đẹp nhất trong ngày là từ 6h đến 7h sáng, khi nắng sớm nhuộm vàng mặt biển và phản chiếu lên mái ngói chùa, tạo nên bức tranh đầy thi vị. Du khách yêu thích nhiếp ảnh thường lựa chọn giờ này để bắt trọn khoảnh khắc thanh khiết đầu năm.
Lối dẫn lên chùa dài khoảng 5km, uốn lượn qua 17 khúc cua quanh sườn núi Sơn Trà, xuyên qua rừng nguyên sinh và những tán cây cổ thụ. Cổng Tam Quan cao 38 mét, mang phong cách kiến trúc Huế cổ, là một trong những điểm check-in được yêu thích nhất.
Khách gửi xe tại chùa hiện nay theo mức giá niêm yết tự nguyện: xe máy khoảng 10.000 VNĐ, ô tô từ 20.000 VNĐ, tùy vào bãi đỗ và thời điểm.
8. Lễ hội truyền thống làng An Hải - hương vị làng quê
Lễ hội truyền thống làng An Hải (Ảnh: sưu tầm)
Cuối tháng Một, khi Tết cổ truyền đã chạm ngõ từng nếp nhà, làng biển An Hải – nằm trên địa bàn quận Sơn Trà rộn ràng tổ chức lễ hội truyền thống như một lời gọi mời trở về với cội nguồn. Chỉ cách bãi biển Mỹ Khê khoảng 2km, làng chài cổ này vẫn giữ nguyên dáng vẻ bình dị với mái đình rêu phong, hàng dừa nước nghiêng mình bên con kênh nhỏ.
Lễ hội làng An Hải không ồn ào, nhưng đủ sức lay động lòng người bởi chính cái chất quê mộc mạc và không gian văn hóa cộng đồng được gìn giữ qua nhiều thế hệ. Đây là một trong những điểm đến độc đáo góp mặt trong chuỗi các lễ hội truyền thống ở Đà Nẵng, mang đậm hồn vía đất ven biển.
8.1 Nét văn hóa làng xã đặc trưng
Đình làng An Hải được xây dựng vào năm 1847, là công trình tiêu biểu cho kiến trúc nhà rường cổ miền Trung. Không gian sân đình rộng khoảng 800 mét vuông, lát bằng gạch cổ nung, xung quanh là hàng cây dừa nước, đa cổ thụ và giếng nước làng đã tồn tại hơn một thế kỷ.
Trong chính điện, người dân thờ Thành hoàng bổn cảnh và chúa Nguyễn Hoàng – người mở đầu hành trình vào Nam lập nghiệp của họ Nguyễn. Bộ sưu tập cổ vật gồm 12 sắc phong triều Nguyễn, các bình gốm Chu Đậu thế kỷ XV, cùng bộ cờ lệnh cổ thường chỉ xuất hiện trong các nghi lễ trang trọng.
Đình mở cửa đón khách từ 6h sáng đến 17h30 chiều, không thu vé tham quan. Nếu có khu vực trưng bày chuyên đề, du khách có thể tùy tâm công đức để hỗ trợ việc bảo tồn. Gần đó, chợ hải sản An Hải hoạt động nhộn nhịp vào sáng sớm từ 5h đến 8h, nổi bật với các loại cá bớp, tôm sú, ghẹ xanh tươi rói vừa cập bến.
8.2 Các trò chơi dân gian trong ngày hội
Không khí lễ hội bừng lên từ sáng sớm với trò chơi kéo co giữa các khu dân cư, tổ chức ngay tại sân đình vào ngày 30/1/2025. Mỗi đội gồm 15 người, thi đấu bằng dây cói thừng dài 30 mét, mang đậm màu sắc làng xã cổ truyền.
Buổi chiều cùng ngày, không khí càng sôi động hơn với màn đua thúng chai trên kênh nước gần làng, quy tụ 20 chiếc thúng do người dân tự tay trang trí. Những vòng xoay trên mặt nước, tiếng hò hét cổ vũ, tiếng cười vang vọng khắp xóm nhỏ tạo nên không khí lễ hội đặc trưng vùng duyên hải.
Bên cạnh đó, các trò chơi dân gian như ném còn, đi cà kheo, chọi trâu mô hình được tổ chức từ 14h đến 17h, chủ yếu dành cho thiếu nhi và thanh niên trong vùng. Không gian ẩm thực hoạt động suốt ngày hội với những món ăn dân dã như bánh căn, bánh khọt, chả cá lá lốt, giá chỉ từ 15.000 đến 30.000 đồng mỗi phần. Đặc biệt, món cháo hến An Hải – nấu từ hến tươi cùng nước luộc ngọt thanh – được nhiều người tìm đến, mỗi tô giá khoảng 25.000 đồng, ăn kèm bánh đa nướng giòn rụm.
9. Lễ hội đình làng Thạc Gián Thanh Khê - di sản văn hóa
Lễ hội đình làng Thạc Gián Thanh Khê (Ảnh: sưu tầm)
Khi những ngày giữa tháng Ba ùa về, giữa lòng đô thị hiện đại của quận Thanh Khê, đình làng Thạc Gián lại vang tiếng trống lễ và hương trầm trầm mặc. Lễ hội tổ chức vào ngày 14–15 tháng 3 năm 2025, là dịp cộng đồng dân cư tề tựu về đây để tưởng nhớ tổ tiên và những bậc khai khẩn đất đai, đồng thời duy trì nếp sống văn hóa truyền thống trong một không gian lịch sử vẫn còn nguyên vẹn sau gần hai thế kỷ.
Nằm trong chuỗi các lễ hội truyền thống ở Đà Nẵng, lễ hội đình làng Thạc Gián không chỉ là nơi sinh hoạt tâm linh, mà còn là dịp để kết nối thế hệ, gìn giữ những giá trị làng xã thuần Việt ngay giữa phố phường sầm uất.
9.1 Kiến trúc cổ kính của đình làng Thanh Khê
Đình Thạc Gián tọa lạc tại số 234 đường Điện Biên Phủ, được xây dựng từ năm 1832, dưới triều vua Minh Mạng. Công trình mang kiến trúc nhà rường cổ miền Trung với 36 cột gỗ lim nguyên khối, mái lợp ngói âm dương cổ kính, thể hiện rõ sự tôn nghiêm và hài hòa với thiên nhiên.
Nội thất đình được bài trí bằng hoành phi, câu đối gỗ được chạm trổ tinh xảo hình rồng, phượng, tứ linh – những biểu tượng truyền thống trong văn hóa Việt. Chính điện thờ Thành hoàng làng, cùng các vị tiền hiền – hậu hiền có công mở đất, dựng làng.
Sân đình rộng khoảng 1.000 mét vuông, được cải tạo vào năm 2020 với hệ thống thoát nước và lát gạch mới, nhưng vẫn giữ nguyên bố cục cổ. Du khách có thể vào tham quan miễn phí từ 6h đến 18h mỗi ngày, trong không gian yên bình, rợp bóng cây cổ thụ.
9.2 Những lễ hội và sinh hoạt cộng đồng
Sáng ngày 15/3, lễ tế Thành hoàng được tổ chức trang trọng từ 6h, do hội đồng quản lý đình cùng các bô lão chủ trì. Mâm lễ bao gồm hoa trái, bánh phu thê, chè đậu xanh, đèn hoa đăng – tất cả được bày trí theo nghi thức truyền thống nhằm tỏ lòng thành kính và tri ân nguồn cội.
Sau phần lễ, từ 8h đến 11h, sân đình trở nên nhộn nhịp với chương trình biểu diễn nghệ thuật dân gian. Những tiết mục như múa lân, hát chèo, đờn ca tài tử do chính các nghệ nhân địa phương trình diễn đã thu hút đông đảo người dân và du khách tham dự.
Buổi chiều, từ 14h đến 17h, lễ hội tiếp tục với hội thi nấu ăn dân gian, quy tụ 20 đội thi đến từ các khu phố trong quận Thanh Khê. Những món ăn truyền thống như bánh bột lọc, bánh nậm, nem lụi không chỉ được chấm điểm về hương vị mà còn ở cách trình bày, sự gắn bó với nét ẩm thực xứ Quảng.
Khu vực ẩm thực đường phố mở từ 7h sáng đến 21h tối, phục vụ các món ăn dân dã với mức giá rất hợp lý, dao động từ 10.000 đến 40.000 đồng, mang đến cho du khách những trải nghiệm vừa thân quen vừa đậm đà hồn quê giữa lòng phố thị.
10. Kinh nghiệm tham gia các lễ hội truyền thống ở Đà Nẵng
Lễ hội truyền thống Đà Nẵng (Ảnh: sưu tầm)
Tham gia lễ hội là một cách để cảm nhận trọn vẹn nhịp đập văn hóa của người dân Đà Nẵng – thành phố biển năng động nhưng vẫn giữ được chiều sâu truyền thống. Với hàng chục sự kiện lớn nhỏ trải dài trong năm, từ đình làng cổ cho đến các lễ hội tâm linh quy mô, việc chuẩn bị kỹ càng sẽ giúp bạn tận hưởng một cách trọn vẹn hơn hành trình khám phá các lễ hội truyền thống ở Đà Nẵng.
10.1 Thời gian lý tưởng để tham gia từng lễ hội
Từ tháng Giêng đến tháng Ba Âm lịch là khoảng thời gian lý tưởng để hòa mình vào những lễ hội tâm linh như Quán Thế Âm tại Ngũ Hành Sơn hay lễ hội Xuân ở chùa Linh Ứng. Lúc này thời tiết se lạnh, dao động từ 18 đến 25 độ C, trời trong và ít mưa, rất thuận tiện cho việc lễ bái và chụp ảnh trong ánh sáng bình minh. Nếu bạn yêu thích sự tĩnh lặng và không gian vắng, nên đến chùa từ 5h đến 7h sáng.
Lễ hội Cầu Ngư, đua thuyền sông Hàn thường rơi vào tháng 2 đến tháng 3 dương lịch, trùng với mùa khô. Không khí khô ráo, nắng nhẹ khiến cho các hoạt động ngoài trời như rước thuyền hay thi đấu trên sông trở nên dễ chịu.
Đối với các lễ hội làng xã như Túy Loan, Thạc Gián, tháng Ba – Tư âm lịch là thời điểm hoa ban, hoa đào miền Trung nở rộ, khiến khung cảnh thêm phần thi vị. Những lễ hội gần biển như Nam Ô, An Hải lại phù hợp với du khách thích dậy sớm, vì từ 6h đến 10h sáng là lúc ánh nắng còn dịu, biển trong xanh và hải sản tươi ngon vừa cập bến.
10.2 Lưu ý khi tham gia các hoạt động lễ hội
Một trong những điều quan trọng nhất khi tham dự các lễ hội tâm linh là chọn trang phục kín đáo và nhã nhặn. Bạn nên mặc áo có tay, quần dài, hạn chế trang phục bó sát hay màu sắc quá rực rỡ, đặc biệt khi bước vào không gian chùa, miếu, hoặc đình làng.
Di chuyển nhiều là điều khó tránh, nhất là tại các khu vực rước lễ hay trong đền chùa lớn. Vì vậy, hãy chuẩn bị một đôi giày mềm, dễ đi, chống trượt. Ngoài ra, mang theo nón, ô và chai nước nhỏ sẽ giúp bạn giữ sức trong thời tiết nắng nhẹ của Đà Nẵng đầu năm.
Trong khu vực lễ hội, luôn giữ tinh thần tôn trọng cộng đồng: nói nhỏ, không hút thuốc, không xả rác và hạn chế sử dụng điện thoại khi người dân đang hành lễ. Khi chụp ảnh, hãy xin phép trước, và tránh dùng đèn flash trong những nghi lễ thiêng.
Nên chuẩn bị tiền lẻ mệnh giá từ 10.000–50.000 đồng để dùng cho việc công đức, mua hương hoa, hoặc mua vài món quà lưu niệm dân gian như bánh trái, móc khóa, thẻ gỗ khắc tên trong các khu lễ hội.
10.3 Cách di chuyển và lưu trú trong mùa lễ hội
Tại Đà Nẵng, bạn có nhiều lựa chọn di chuyển linh hoạt tùy ngân sách. Xe buýt công cộng có giá khoảng 8.000 đồng/lượt, thuận tiện cho hành trình đến các khu vực như Ngũ Hành Sơn hay bán đảo Sơn Trà. Xe máy thuê tự lái có giá từ 120.000 đến 150.000 đồng/ngày, giúp bạn chủ động thời gian nếu muốn khám phá nhiều lễ hội trong cùng một ngày.
Nếu không quen đường hoặc đi theo nhóm, có thể sử dụng dịch vụ taxi (giá trung bình 50.000–100.000 đồng mỗi chặng ngắn) hoặc đặt tour lễ hội do các công ty địa phương tổ chức với mức phí từ 200.000 đến 350.000 đồng/người, đã bao gồm hướng dẫn viên và lịch trình sẵn có.
Về lưu trú, vào mùa cao điểm lễ hội – đặc biệt dịp đầu năm – giá phòng thường tăng từ 20 đến 30% so với ngày thường. Để đảm bảo có chỗ nghỉ hợp lý, nên đặt phòng trước ít nhất một đến hai tuần.
Khu vực trung tâm Đà Nẵng có nhiều khách sạn 3 sao giá từ 800.000 đến 1.200.000 đồng/đêm. Các homestay ven biển Mỹ Khê hoặc Sơn Trà có giá khoảng 400.000–600.000 đồng/đêm, còn nhà nghỉ bình dân quanh chùa Linh Ứng hay Ngũ Hành Sơn có thể tìm thấy ở mức 200.000–400.000 đồng/đêm.
11. Kết hợp trải nghiệm lễ hội truyền thống và du lịch hiện đại ở Đà Nẵng
Pháo hoa Việt Nam tại đêm chung kết lễ hội Pháo hoa quốc tế Đà Nẵng (DIFF) (Ảnh: sưu tầm)
Sự hòa quyện giữa nét đẹp truyền thống và hiện đại chính là điểm thu hút độc đáo của Đà Nẵng. Sau những giờ phút thiêng liêng tại các lễ hội cổ truyền, du khách có thể khám phá những trải nghiệm giải trí đẳng cấp thế giới.
11.1 Lễ hội Pháo hoa quốc tế Đà Nẵng (DIFF) .
Lễ hội pháo hoa quốc tế Đà Nẵng (DIFF) là sự kiện thường niên mang tầm vóc quốc tế, thu hút hàng triệu du khách trong nước và quốc tế đổ về thành phố sông Hàn mỗi mùa hè. Diễn ra trong khoảng thời gian từ cuối tháng 5 đến giữa tháng 7, lễ hội quy tụ nhiều đội pháo hoa danh tiếng đến từ các quốc gia như Việt Nam, Pháp, Mỹ, Ý, Ba Lan, Trung Quốc...
Mỗi kỳ lễ hội thường có 6 đêm trình diễn, diễn ra vào các tối cuối tuần. Mỗi đêm gồm 2 màn pháo hoa kéo dài khoảng 20 phút, kết hợp nghệ thuật ánh sáng và âm nhạc sống động. Khán giả có thể theo dõi từ nhiều vị trí đẹp như khán đài chính, bờ Đông sông Hàn, công viên 29/3 hoặc các khách sạn ven sông. Vé được bán theo nhiều hạng, từ phổ thông đến VIP, nên đặt trước để có vị trí tốt.
Không chỉ có pháo hoa, DIFF còn là chuỗi sự kiện văn hóa – giải trí sôi động, bao gồm lễ hội ẩm thực, sân khấu ca nhạc và các hoạt động tương tác công nghệ hiện đại, mang lại trải nghiệm lễ hội đa giác quan đặc trưng chỉ có tại Đà Nẵng.
11.2 Sun World Ba Na Hills Đà Nẵng
Bàn tay vàng - Biểu tượng tại Sun World Ba Na Hills (Ảnh: sưu tầm)
Cách trung tâm thành phố khoảng 25km, Sun World Ba Na Hills là một trong những điểm đến biểu tượng của du lịch Đà Nẵng, nằm ở độ cao 1.487m giữa rừng núi mây phủ. Ngay từ hành trình cáp treo băng qua thung lũng, du khách đã có thể cảm nhận sự khác biệt, một không gian mát lành, thanh thoát như bước vào “thế giới khác”.
Tại đây, bạn sẽ được check-in Cầu Vàng biểu tượng nổi tiếng Đà Nẵng, khám phá Làng Pháp cổ kính, thăm hầm rượu Debay hơn 100 năm tuổi, hay thử sức với nhiều trò chơi hiện đại tại Fantasy Park, trong đó với các 3 đường trượt siêu tốc Alpine Coaster hấp dẫn mọi du khách. Bên cạnh đó là Lâu đài Mặt trăng với các rạp phim hấp dẫn và nhiều góc check in độc đáo.
Không chỉ là khu du lịch giải trí, Ba Na Hills còn là điểm đến của lễ hội bốn mùa, nơi mỗi thời điểm trong năm đều có những không gian nghệ thuật và lễ hội đặc sắc. Từ lễ hội hoa, lễ hội bia, carnival đường phố đến các show biểu diễn công phu trong nhà và ngoài trời, du khách luôn có điều mới mẻ để khám phá.
11.3 VinWonders Nam Hội An
Nằm cách Đà Nẵng khoảng 35km về phía Nam, VinWonders Nam Hội An là tổ hợp giải trí và văn hóa lớn nhất miền Trung. Từ kiến trúc truyền thống, không gian cổ tích đến công nghệ giải trí cảm giác mạnh, tất cả được quy tụ trong khuôn viên rộng hàng chục hecta.
Giờ mở cửa từ 9h đến khoảng 19h–20h, tùy mùa. Giá vé hiện tại vào khoảng 600.000 VNĐ/người lớn, 450.000 VNĐ/trẻ em, có chương trình giảm giá vào khung giờ chiều (sau 14h).
Tại đây, bạn có thể trải nghiệm River Safari – đi thuyền khám phá hơn 3.000 loài động vật quý hiếm theo từng châu lục, chơi các trò mạo hiểm như tàu lượn Thunderbolt dài hơn 1km, đu quay Flying Swing cao 80m, hay vui đùa nhẹ nhàng cùng trẻ tại khu Fairy Garden lung linh.
Các lễ hội truyền thống ở Đà Nẵng không chỉ là những sự kiện văn hóa mà còn là cầu nối kết nối quá khứ và hiện tại. Hãy sắp xếp lịch trình để tham gia những lễ hội đặc sắc này và cảm nhận trọn vẹn hồn cốt văn hóa của thành phố đáng sống bậc nhất Việt Nam!